Agroforestry

Wat is agroforestry?

Agroforestry is het landbouwsysteem waarbij houtige gewassen zoals bomen en struiken worden geïntegreerde met de teelt van (eenjarige) gewassen of het houden van vee. Het is een traditioneel systeem dat nu weer volop in de belangstelling staat, vanuit de behoefte om meer (bio)diversiteit en weerbaarheid in de landbouw te creëren. De eerste bomen zijn geplant!

Wat doen we ermee?

Ons plan en met wie

Het plan voor agroforestry is een aantal jaar geleden ontstaan toen ERF BV en Stichting Flevo-landschap samen nadachten over manieren om landbouw en natuur te integreren. Inmiddels heeft Hemus dit verder opgepakt, is het ontwerp gemaakt en komt het nu tot uitvoering.

Het gaat om een perceel van ca 4 ha dat Hemus pacht van Stichting Flevo-landschap en dat deel uitmaakt van het project Nieuwe Natuur Noorderwold-Eemvallei. We zien het als een experiment met als doel om te onderzoeken of het biologische teeltsysteem van strokenteelt gecombineerd met agroforestry voldoende stabiele opbrengsten oplevert, rendabel is en tegelijkertijd een goede bijdrage levert aan verhoging van de biodiversiteit. Het ontwerp is dus zo gemaakt dat het ook voldoet aan een goede onderzoeksopzet.

Onze uitgangspunten

7 bomenrijen met diversiteit in de bomenrij en de rijen worden op dezelfde wijze ingevuld: drie soorten hazelaars met twee blokken van voornamelijk inheemse struiken voor de biodiversiteit;
Tussen de bomenrijen strokenteelt met 6 meter brede stroken van drie gewascombinaties;
De afstand tussen de bomenrijen is afwisselend 18 of 42 meter, zodat we 3×6 meter stroken met gewassen telen en 7×6 meter stroken.
De rijen staan oost-west; de wind is over het algemeen noordwest;
Onze proefopzet is gericht op het effect van de afstanden tussen de rijen op de gewasopbrengst (afstandenproef), het effect op ziekten en plagen in de stroken en op de productieve bomen en tenslotte wordt de biodiversiteit gemeten. We verwachten door meer diversiteit op het perceel een positief effect op de functionele biodiversiteit en op het vóórkomen van soorten als vogels en vlinders.

Soorten en gewassen

De hazelaars waarvoor we hebben gekozen zijn allen Corylus avellana 1-jarig geënt op Corylus colurna (Turkse boomhazelaar): Corabel , Gustav’s Zellernuss en Gunslebert. De inheems struiken bestaan uit Vlier, Vuilboom, Hondsroos, Gele kornoelje en Honingbes. Tussendoor staan enkele halfstam vruchtbomen als nashipeer en kweepeer.

De gewassen die we telen op de strokenteelt zijn: selderij, haver, ui, rode biet, suikermais, bonen, aardappel en grasklaver in een 9-jarige rotatie.

Deelnemer PPS Agroforestry

Stichting Hemus is, na jaren plannen maken nu echt aan de slag met agroforestry. We hebben nog vele vragen en uitdagingen. Daarom zijn we blij dat we de afgelopen jaren meededen met de PPS Agroforestry. Er is een netwerk opgebouwd en er zijn allerlei excursies en kennisdeelbijeenkomsten georganiseerd. Daarnaast hebben we ondersteuning gekregen bij het opstellen van onze plannen. De eerste PPS heeft een vervolg gekregen in een nieuwe PPS verdienmodellen agroforestry. Zo kunnen we ook de komende jaren blijven leren. De nadruk van de nieuwe PPS Verdienmodelen ligt op het ontwikkelen van economisch haalbare concepten. Voor ons betekent dat de gewasopbrengsten worden gemeten. Omdat wij ook graag de biodiversiteit monitoren, zijn we blij dat een stagiair van de opleiding toegepaste biologie, Aeres Hogeschool Almere voor ons een monitoringsprotocol opzet en de eerste waarnemingen zal doen. We hopen op een meerjarige samenwerking.