Op het klimaat en de gezondheid
De vraag:
In Nederland consumeren we op dit moment nog veel dierlijke producten. Zo’n 60% van onze eiwitinname is dierlijk en tegenover 40% plantaardig. Voor het klimaat én onze gezondheid is het goed dat we meer plantaardige eiwitten opnemen in ons voedingspatroon. Deze zogenaamde eiwittransitie is volop aan de gang en biedt verschillende kansen voor agrarisch ondernemers. Tegelijkertijd zijn er nog veel vragen rondom teelt, verwerking en afzet. Daarom is in 2019 het project Dutch Edamame in het leven geroepen.
Doelstelling:
We willen kennis en ervaring opdoen met de teelt van verse soja op kleigrond in een gematigd klimaat. Hierbij willen we een integrale ketenaanpak opzetten: tot en met afzet naar de consument.
Samenwerking:
Provincie Flevoland is partner en financier in dit project. Ook werken we samen met vier biologische en twee gangbare telers. Green Organics BV en partnerorganisatie Dutch Soy zorgen voor vermarkting in de keten.
Wat doen we?
Provincie Flevoland wil met de provinciale programma’s ‘Growing Green Proteins’ en ‘Landbouw Meerdere Smaken’ meer eiwitgewassen stimuleren van eigen bodem. Dit door een aantal pilots te ondersteunen. Eén van die pilots is het telen en vermarkten van verse soja.
Stichting Hemus is penvoerder van het project en ERF/Hemus BV teelt in een strokenteeltperceel de sojabonen. Met alle partners voeren we meerjarig praktijkgericht onderzoek uit. In 2019 en 2020 werd vooral kennis opgedaan over verdeling, teelt en de markt.
In 2021 – 2023 stond steeds een ander onderzoeksthema centraal:
- Rassen: eigenschappen ras, opbrengstpotentie, teeltmethoden en sturing stikstofopname.
- Oogst en verwerking: grondstofeigenschappen van het ras BeFine van oogst t/m invriezen en optimalisatie van het oogst-, schonings-, blancheer-, invries- en verpakkingsproces.
- Consumentenproducten: kwaliteit, consumententesten en marktpotentie.
- Marktbenadering: merkconcept en logistieke analyse.
- Ketenanalyse en kennisdeling: structurele samenwerking inclusief verdienmodel en kennisdeling op Floriade.
Resultaten tot nu toe:
- Kennisdeelbijeenkomst op 14 november 2023
- Eindrapportage 2021-2023: Projectrapportage Dutch Edamame 2021-2023
Het project Edamamebonen op kleigronden in gematigd klimaat is eind 2023 afgerond. In samenwerking met aantal Flevolandse akkerbouwers en dutch soy / Green Organics, is binnen de context van het flevolandse programma Growing Green Proteins en Landbouw Meerdere Smaken onderzoek gedaan naar en praktijkervaringen opgedaan met de teelt van verse sojabonen. Tevens waren de ontwikkeling van consumentproducten en het opstellen van een marktbenadering onderdeel van het project zodat de hele keten werd meegenomen. De resultaten van de afgelopen 3 jaar zijn beschreven in de projectrapportage (zie hierboven). Samenvattend kunnen we stellen dat we gezamenlijk veel geleerd hebben en dat we klaar zijn voor een voorzichtige opschaling, maar vooral voor verdere ontwikkeling van samenwerkende waardeketens. Onze resultaten zijn inmiddels ook landelijk opgepikt in het programma Plant Protein Forward. Voorlopig is de focus in dat programma gericht op de gangbare teelt en ketenontwikkeling. Het is belangrijk dat we ook vanuit de biologische teelt door gaan met zowel verbetering van de teelt als de ontwikkeling van de keten. Bij zo’n pioniersgewas en bijbehorende keten is stimulering door de overheid essentieel. In 2024 gaan we door met het telen van verse sojabonen op 4 hectare.